category_news
Krulstaart van een varken vraagt vergoeding van 10-31 euro
De Nederlandse varkenshouderij wil en moet stoppen met het couperen van de staarten van varkens. In de huidige praktijk worden de staarten bij de meeste biggen gecoupeerd, om te voorkomen dat dieren bij elkaar in de staart bijten. Staartbijten kan leiden tot wonden, abcessen en geeft langdurige pijn en stress. Varkenshouders willen dit te allen tijde voorkomen. Het is een multifactorieel probleem wat niet met een druk op de knop op te lossen is.
Om met couperen te stoppen en risico op staartbijten te minimaliseren, moeten varkenshouders op verschillende vlakken aanpassingen doen. Bijvoorbeeld de stal (indeling van het hok), het stalklimaat en het voer aanpassen. Ook is er extra arbeid en vakmanschap nodig. De extra kosten voor het houden van varkens met ongecoupeerde staarten variëren tussen 9 en 26 euro per afgeleverd varken. Wel kunnen de kosten per bedrijf sterk uiteen lopen.
Vergoeding nodig
Ook in gunstige omstandigheden vindt er staartbijten plaats. Aangenomen wordt dat 5-15% van afgeleverde ongecoupeerde varkens schade aan hun staart zullen oplopen en niet in aanmerking komen voor een mogelijke vergoeding vanuit de afnemer. Deze zou kunnen worden uitgekeerd voor varkens waarvan de staart intact is. Daarom moet de opbrengst van de varkens waarvan de staart wel in goede conditie is, de meerkosten dekken van álle afgeleverde dieren. Om de opbrengst van een varken met intacte staart rendabel te laten blijven, moet de afnemer van een dier 10 tot 31 euro meer gaan betalen voor een varken met staart in goede conditie. Naar verwachting zal een groot deel van de bedrijven te maken hebben met kosten aan de bovenkant van deze bandbreedte; daarom wordt een benodigde vergoeding aanbevolen tussen 17 en 31 euro per varken met staart in goede conditie.
Daarbij komt ook nog dat varkenshouders enkele jaren nodig zullen hebben om te leren om te gaan met varkens met krulstaarten. Dit blijkt uit ervaringen in binnen- en buitenland. De vergoeding per varken moet daarom in de eerste jaren nog eens 3 euro hoger liggen dan de genoemde vergoeding van 10-31 euro per afgeleverd dier.
Dit blijkt uit onderzoek van Wageningen University & Research in opdracht van de Coalitie Vitale Varkenshouderij (CoViVa). Hierin wordt ingegaan op de vraag hoe varkens houden mét een krulstaart (dus zonder couperen) mogelijk gemaakt kan worden, vanuit het perspectief van de ketenbenadering. De uitkomsten zijn gebaseerd op modelmatige berekeningen, waarbij literatuur en interviews zijn gebruikt voor de aannames. WUR heeft enkele scenario’s doorgerekend van bedrijven die variëren in uitgangssituatie qua huisvesting en management.
Verdere aanbevelingen
In de pioniersfase is een koppeling met het Beter Leven keurmerk wenselijk. Tegelijkertijd dient gewerkt te worden aan level playing field (gelijke eisen) binnen de EU.
Ook met aangepaste huisvesting en goed management zullen varkens af en toe in elkaars staarten bijten. Zo blijkt uit ervaringen van varkenshouders in binnen- en buitenland. Een calamiteitenfonds om grote schades te dekken lijkt echter weinig draagvlak te hebben onder varkenshouders. Deze hebben liever een extra vergoeding om dit zelf op te vangen bij calamiteiten.
In 2008 heeft de Europese Commissie (EC) het routinematig couperen van staarten verboden. Daarbij is couperen toegestaan als het op bedrijven niet mogelijk is om staartbijten te voorkomen. Deze uitzonderingssituatie is echter de gangbare praktijk op de meeste varkensbedrijven gezien de complexiteit van het onderwerp. Daarom heeft de EC in 2013 het thema staarten couperen opnieuw geagendeerd.