Project

Een digitale inspiratiekaart voor de vergroening van buurten in Amsterdam

Uit eerder onderzoek van de Wetenschapswinkel van WUR in 2018 bleek dat het vergroenen van buurten een relatief hoge maatschappelijke én economische meerwaarde oplevert voor de stad Amsterdam. Met name de aanleg van buurttuinen of postzegelparken levert veel waarde op voor de stad. Het is bekend dat zulke kleine groene plekken vaak vele baten met zich meebrengen die ruimschoots opwegen tegen de kosten. Zo speelt dit stadsgroen een rol bij het verminderen van overlast bij extreem weer en voor de biodiversiteit. Het draagt ook bij aan gezondheid en welzijn van omwonenden, fungeert als plek voor ontmoeting en kan een rol spelen bij de productie van voedsel.

In dit project is samen met betrokken partijen uit Amsterdam gezocht naar geschikte locaties om de stad te vergroenen met een buurttuin of postzegelpark. In een serie gezamenlijke workshops zijn criteria en randvoorwaarden voor vergroenen opgesteld en vervolgens vertaald in een aantal indicatoren. Met het ruimtelijk-economisch model Global Detector is dit vervolgens vertaald in een rekenprocedure die beoordeelt welke gebieden er in de stad hoog of laag scoren op bepaalde indicatoren. Hiermee is gezocht naar kansrijke locaties waar met kleinschalige vergroening via een buurttuin of postzegelpark een belangrijke impact gemaakt kan worden.

Op basis van beschikbare ruimtelijke gegevens zijn kaarten gemaakt om te zoeken naar goede locaties in de publieke ruimte waar groen van waarde is voor klimaatadaptatie, natuur, sociaal welzijn en gezondheid. Deze kaarten zijn geïntegreerd tot een inspiratiekaart die laat zien op welke plekken in Amsterdam vergroening veel impact kan hebben. Vervolgens hebben we deze gecombineerd met gegevens over de ruimtelijke inrichting van Amsterdam om een aantal specifieke plekken te vinden waar een postzegelpark of buurttuin zou kunnen worden gerealiseerd. Lokale experts hebben deze locaties bezocht, en zo zijn er uiteindelijk 60 locaties geïdentificeerd die op basis van vorm, oppervlakte, ligging en de lokale omstandigheden specifiek geschikt kunnen zijn. De 40 meest kansrijke locaties zijn nu opgenomen op de website.

Belangrijk om te vermelden is dat dit onderzoek is gebaseerd op een combinatie van ruimtelijke gegevens en een inschatting die lokale experts met het oog hebben gemaakt. Dit biedt belangrijke aanknopingspunten, maar voor daadwerkelijke vergroening is het belangrijk dat er verder wordt gekeken: er zijn nog veel meer zaken om rekening mee te houden. Dit rapport identificeert vijf speciale aandachtspunten die verdere verdieping vereisen voordat een plek kan worden vergroend: ondergrondse infrastructuur, bodemkwaliteit, bestemmingsplannen en regelgeving, welk type groen er bij de plek past, en het enthousiasme van en draagvlak bij omwonenden. We zien onze inspiratiekaart en de lijst van geschikte locaties niet als een eindpunt, maar juist als een nieuw startpunt voor doelgerichte vergroening van Amsterdam.

Voor elke plek zal de afweging weer anders zijn.

Onderzoeksvragen:

In dit project wordt gezamenlijk met diverse partijen uit Amsterdam gewerkt aan de ontwikkeling van een inspiratiekaart voor vergroening van de stad. Hiervoor zijn de volgende onderzoeksvragen opgesteld:

  1. Welke criteria en randvoorwaarden zijn van belang voor het bepalen van kansrijke locaties voor de vergroening van Amsterdam?
  2. Op welke locaties kan er aan de hand van deze criteria en voorwaarden het meeste impact gemaakt worden?
  3. Welke aanbevelingen kunnen er op basis hiervan gedaan worden voor gemeentelijk beleid en hoe kunnen we handvatten geven aan bewoners en organisaties?